Chính sách giá điện bán lẻ: Cơ hội vàng cho xe điện Việt Nam

Từ lâu, giá bán lẻ điện cho trạm sạc luôn là một ẩn số lớn, kìm hãm sự bùng nổ của thị trường xe điện Việt Nam. Các nhà đầu tư không thể yên tâm rót vốn, còn người tiêu dùng thì lo lắng về chi phí sạc. Để tháo gỡ nút thắt này, Bộ Công Thương vừa chính thức đề xuất hai phương án giá bán lẻ điện, mở ra một hành lang pháp lý rõ ràng, được kỳ vọng sẽ trở thành đòn bẩy mạnh mẽ cho cuộc đua hạ tầng và phổ cập xe điện trên khắp cả nước.

Hai phương án đề xuất: Lối đi nào cho tương lai?

Trước những bất cập hiện tại, Bộ Công Thương đã nghiên cứu và đưa ra hai phương án với hai cách tiếp cận khác nhau, nhằm tìm kiếm giải pháp tối ưu nhất cho bài toán này. Mỗi phương án đều có những điểm mạnh và điểm yếu, phản ánh sự cân nhắc kỹ lưỡng giữa lợi ích của người tiêu dùng, nhà đầu tư và sự ổn định của hệ thống điện quốc gia.

Phương án đầu tiên là áp dụng biểu giá hiện hành. Theo đó, nếu trạm sạc được đặt tại một cơ sở sản xuất, sẽ áp dụng giá điện sản xuất; tại cơ sở kinh doanh, giá điện kinh doanh; và nếu lắp đặt tại nhà, sẽ áp dụng giá điện sinh hoạt. Yêu cầu duy nhất là các trạm sạc phải có công tơ đo đếm điện riêng biệt.

Phương án này có ưu điểm lớn là đơn giản và dễ triển khai ngay lập tức, không cần phải xây dựng một biểu giá mới phức tạp. Tuy nhiên, nó lại không giải quyết được gốc rễ vấn đề, bởi giá điện kinh doanh vẫn còn khá cao, đặc biệt vào giờ cao điểm, có thể đẩy chi phí vận hành của các nhà đầu tư lên đáng kể, làm giảm sức cạnh tranh của xe điện so với xe xăng truyền thống.

Giá điện và tác động đa chiều

Giá bán điện cho trạm sạc không chỉ là một con số, mà nó tác động trực tiếp đến toàn bộ hệ sinh thái xe chạy điện. Đối với người tiêu dùng, đây là một yếu tố then chốt khi đưa ra quyết định mua xe. Một mức giá sạc hợp lý sẽ khuyến khích họ chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện, thúc đẩy việc sử dụng phương tiện xanh, thân thiện với môi trường.

Về phía các nhà đầu tư phát triển hạ tầng, mức giá điện ổn định, dễ dự đoán sẽ là cơ sở để họ xây dựng mô hình kinh doanh bền vững, từ đó yên tâm mở rộng mạng lưới trạm sạc. Điều này đặc biệt quan trọng với các công ty lớn như V-Green, đơn vị đang sở hữu và vận hành hàng chục nghìn cổng sạc trên toàn quốc, khi mà họ cần một khung pháp lý vững chắc để thực hiện chiến lược đầu tư dài hạn.

Các tổng công ty điện lực như EVN cũng rất quan tâm đến vấn đề này. Theo họ, việc sạc xe điện với công suất lớn, đặc biệt là vào giờ cao điểm, có thể gây quá tải lên lưới điện. Việc có một biểu giá riêng và công tơ độc lập sẽ giúp họ quản lý phụ tải hiệu quả hơn, đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống điện quốc gia, đồng thời tạo cơ sở để điều tiết hành vi sạc của người dùng, khuyến khích sạc vào giờ thấp điểm.

Mở đường cho cuộc đua hạ tầng

Việc Bộ Công Thương đề xuất giá điện cho trạm sạc được xem như một tín hiệu tích cực, mở đường cho một cuộc đua hạ tầng trong thời gian tới. Khi bài toán về chi phí đầu vào được giải quyết, các nhà đầu tư sẽ có động lực để xây dựng thêm nhiều trạm sạc mới, phủ sóng rộng khắp từ thành phố đến nông thôn.

Điều này không chỉ giúp người sử dụng xe điện yên tâm hơn về vấn đề quãng đường di chuyển mà còn thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh giữa các nhà cung cấp dịch vụ sạc. Sự cạnh tranh sẽ dẫn đến chất lượng dịch vụ tốt hơn, công nghệ sạc hiện đại hơn và chi phí hợp lý hơn, mang lại lợi ích trực tiếp cho người tiêu dùng.

Nhiều chuyên gia cho rằng, việc có một chính sách giá điện rõ ràng, ổn định là yếu tố tiên quyết để kích hoạt toàn bộ thị trường. Giống như một chiếc xe bị kẹt phanh, chính sách giá điện chính là thứ đã kìm hãm sự phát triển của xe điện, và giờ đây, với những đề xuất của Bộ Công Thương, chiếc phanh đó đang dần được nới lỏng, tạo đà cho một tương lai di chuyển xanh tại Việt Nam.

>>> Xem ngay tin tức về: xe đạp điện giá rẻ

Hai phương án chiến lược: Mở ra hai lối đi

Dự thảo Thông tư quy định về thực hiện giá bán điện của Bộ Công Thương đã làm rõ hai phương án cụ thể, mỗi phương án đều mang những ưu điểm và hạn chế riêng, phản ánh hai cách tiếp cận khác nhau đối với một vấn đề mang tính nền tảng.

Phương án 1: Áp dụng biểu giá hiện hành

Theo phương án này, các trạm sạc sẽ được áp dụng biểu giá bán lẻ điện tương ứng với mục đích sử dụng. Cụ thể, nếu trạm sạc đặt tại cơ sở sản xuất, sẽ áp dụng giá điện sản xuất; nếu đặt tại cơ sở kinh doanh, sẽ áp dụng giá điện kinh doanh; và nếu lắp đặt tại hộ gia đình để sạc xe, sẽ áp dụng giá điện sinh hoạt. Yêu cầu bắt buộc là các trạm/trụ sạc phải lắp đặt công tơ đo đếm điện riêng biệt.

Ưu điểm lớn nhất của phương án này là tính đơn giản và dễ thực hiện, bởi nó không đòi hỏi phải xây dựng một hệ thống biểu giá hoàn toàn mới. Mọi thứ chỉ cần tuân theo quy định đã có, giúp các nhà đầu tư và cơ quan quản lý dễ dàng áp dụng. Tuy nhiên, nó cũng bộc lộ nhược điểm là không giải quyết triệt để được bài toán giá cả cho một loại hình dịch vụ mới mẻ và đặc thù như sạc điện, và có thể dẫn đến chi phí vận hành cao, nhất là khi sạc vào giờ cao điểm.

Phương án 2: Xây dựng biểu giá riêng cho trạm sạc

Đây là phương án mang tính đột phá hơn, được nhiều chuyên gia và doanh nghiệp mong đợi. Theo đó, một biểu giá bán lẻ điện hoàn toàn mới sẽ được áp dụng riêng cho các trạm/trụ sạc xe điện. Phương án này được xây dựng dựa trên cơ sở khoa học, tính toán kỹ lưỡng đặc điểm tiêu thụ điện của các phương tiện giao thông. Mục tiêu là để có một mức giá hợp lý, ổn định, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng, đồng thời đảm bảo lợi ích cho người tiêu dùng.

Mặc dù đòi hỏi nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu, xây dựng và lấy ý kiến, phương án này được đánh giá là sẽ tạo ra một hành lang pháp lý vững chắc, rõ ràng và bền vững cho sự phát triển của hệ thống sạc điện trong dài hạn. Nó sẽ tạo ra một sự phân tách rõ ràng giữa điện dùng cho sạc xe và điện dùng cho các mục đích khác, giúp việc quản lý và dự báo nhu cầu điện trở nên chính xác hơn.

Với mức giá bán lẻ điện bình quân hiện hành là 2.204 đồng/kWh (chưa bao gồm VAT), theo cả hai phương án, giá điện cho các trạm sạc có thể dao động từ mức thấp nhất khoảng 1.565 đồng/kWh (71% giá bình quân) cho giờ thấp điểm, và cao nhất lên tới 4.298 đồng/kWh (195% giá bình quân) cho giờ cao điểm. Con số này cho thấy việc quản lý thời gian sạc sẽ đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với cả nhà đầu tư và người sử dụng xe điện.

Góc nhìn từ các bên liên quan

Đề xuất của Bộ Công Thương đã ngay lập tức nhận được sự quan tâm rộng rãi từ nhiều bên. Tổng Công ty Điện lực Việt Nam (EVN) và các đơn vị thành viên ủng hộ việc lắp đặt công tơ riêng cho các trạm sạc. Theo họ, việc sạc xe điện với công suất lớn, đặc biệt là tại các điểm công cộng, sẽ gây ảnh hưởng đến hệ thống điện quốc gia, nhất là vào giờ cao điểm.

Về phía các nhà đầu tư, đề xuất này được xem là một tín hiệu tích cực, cho thấy sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ. Tuy nhiên, họ vẫn có những quan điểm khác nhau về hai phương án. Một số doanh nghiệp như V-Green, đơn vị sở hữu mạng lưới trạm sạc lớn nhất Việt Nam, ủng hộ một cơ chế giá điện hợp lý để khuyến khích đầu tư. Trước đó, VinFast cũng từng đề xuất áp dụng giá điện tương đương với giá sản xuất để thúc đẩy thị trường.

Đối với người tiêu dùng, chính sách giá điện sẽ tác động trực tiếp đến chi phí vận hành xe. Nếu giá điện tại các trạm sạc công cộng quá cao, đặc biệt là vào giờ cao điểm, người dùng sẽ có xu hướng sạc xe tại nhà nhiều hơn. Điều này vừa có lợi cho lưới điện (giảm tải giờ cao điểm) vừa giúp người dùng tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra thách thức cho những người ở căn hộ chung cư hoặc không có chỗ sạc riêng. Do đó, việc xây dựng một chính sách giá điện cần phải cân bằng được lợi ích của các bên: nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

Nhìn chung, dù phương án nào được lựa chọn, việc Bộ Công Thương chủ động đưa ra chính sách giá điện cho trạm sạc đã cho thấy sự quyết tâm của Chính phủ trong việc thúc đẩy giao thông xanh. Đây là một viên gạch nền tảng, một chất xúc tác mạnh mẽ, giúp Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu giảm phát thải và xây dựng một tương lai bền vững.

>>>> Bài viết liên quan: Tại sao xăng E10 có thể là "kẻ hủy diệt" thầm lặng của động cơ 1.4 TSI ở Đức? Bài học cho người Việt

THẾ GIỚI XE ĐIỆN - XE MÁY 50CC

Website: https://thegioixedien.com.vn

Hotline: 088.63.88888 - 084.97.88888 - 024.2210.8888